2025/6/20 - Stap voor stap verduurzamen komt het best tot zijn recht in bouwteam

De GWW-sector maakt tal van transities door en zo zit ook Aannemingsbedrijf Schouls uit Koudekerk aan den Rijn allerminst stil. Met diverse vormen van elektrificatie en toepassing van cementloos beton worden – het liefst in bouwteam – veel duurzame stappen gemaakt.

Tekst Ysbrand Visser; beeld: Schouls

Al bijna honderd jaar is Schouls actief in de grond-, weg- en waterbouw. De tijden zijn inmiddels flink veranderd, duurzaamheid staat elke dag voorop en de daad wordt steeds vaker bij het woord gevoegd. Zo is Schouls gevestigd in een nieuwgebouwde bedrijfslocatie (inclusief werkplaats) met het energielabel A++++. Mededirecteur Rijk Vinke en collega Corné de Vogel (hoofd calculatie/projectverwerving) benadrukken dat zij graag werken met projecten in bouwteam. De Vogel licht toe: “Op die manier zijn we al in het voortraject bezig met duurzaam ontwerpen en denken we na over de gehele levenscyclus.”
 
Een forse duit in het duurzame zakje doet het bedrijf door volop te werken met geëlektrificeerd materieel. Vinke geeft aan dat daarin de afgelopen jaren veel is geïnvesteerd en De Vogel weet precies waarin: “Elektrisch gereedschap, zoals motor- en kettingzagen, wackerstampers, trilplaten, elektrische personenauto’s en bedrijfsbussen en een 3-tons elektrische kraan. Inmiddels is ook een 17-tons mobiele kraan met de benodigde accupakketten gekocht en die wordt eind 2025 geleverd. Waar nodig huren we extra elektrisch materieel in.”

Hoogheemraadschap van Rijnland

Schouls berekende dat de eigen fossiele uitstoot vooral werd veroorzaakt door transport en machines op het werk, die tot vorig jaar voornamelijk op fossiele brandstoffen draaiden. Nu wordt er HVO 100 ingezet en dat levert al een CO₂-reductie van 89 procent van de dieseluitstoot op. Daarnaast zorgden de investeringen in elektrisch materieel ervoor dat Schouls de gunning won van een project in Voorschoten, ondanks dat een concullega het project lager afprijsde. Dit project voor het Hoogheemraadschap van Rijnland – een grote overstortput voor het rioolstelsel in geopolymeerbeton – wordt voor ongeveer vijftig procent emissieloos uitgevoerd. De overstortput is inmiddels succesvol gestort en voldoet aan alle gestelde eisen.
 
Vinke vertelt verder: “Vooral bij waterschappen merken we dat men zo duurzaam mogelijk wil werken. Gemeenten willen dat ook wel, maar krijgen wel te maken met het “ravijnjaar”. Dan blijkt dat het beschikbare budget en de meerkosten als gevolg van duurzaamheid niet altijd goed samengaan. Ook omdat de prijzen de afgelopen jaren flink zijn gestegen. Zo is onze bestelde elektrische kraan drie keer zo duur als een kraan op diesel, terwijl een kraan op HVO 100 al redelijk duurzaam is. Het is een spanningsveld waarmee we te maken hebben, maar we zijn ons er allemaal van bewust dat we verder moeten naar een duurzame toekomst.”
 
Los van tenders werkt Schouls ook vaak rechtstreeks voor opdrachtgevers. De Vogel: “Dat is een gevolg van een goede onderlinge samenwerking, gebaseerd op wederzijds vertrouwen en een goede past performance. De elektrificatie en duurzaamheid spelen daarbij natuurlijk ook mee en de gemaakte stappen kan men verifiëren in de uitstootrapportages die we jaarlijks publiceren.” Daaruit blijkt verder dat het onder meer de eigen zonnepanelen zijn die voor het opladen van het materieel zorgen. Het handgereedschap en de 3-tons kraan houden het met gemak een werkdag uit en de verwachting is dat dit ook gaat gelden voor de bestelde 17-tons mobiele kraan. Verder is het bedrijfspand overdag energieneutraal dankzij ruim 200 zonnepanelen.

Scholing

De elektrificatie van het materieel heeft wel consequenties voor het personeel. Vinke: “Werknemers moeten anders omgaan met de machines. Het is een elektrische machine waarbij extra kennis en handelingen nodig zijn. Onze machinisten volgen opleidingen om deze specifieke kennis op te doen.”
Naast deze elektrificatie betekent ook de toepassing van duurzaam beton een serieuze vooruitgang. De Vogel legt uit: “We produceren in onze eigen werkplaats prefab betonproducten, waarvoor het beton wordt geleverd door de Betoncentrale Koudekerk, dus op geringe transportafstand van ons bedrijf. Daarbij gaat het om allerlei zaken, van hangschorten en funderingsbalken tot complete gemalen. Verder loopt er een project met geopolymeerbeton. Dat scheelt 90 kilo CO₂ per kuub, zodat de MKI 3,5 keer lager is dan gewoon beton. Met dat cementloos beton, dat in licentie van Sqape wordt geproduceerd door A. Jansen B.V., maken we een grote riool-overstortput en ook aanverwante producten als een ringbalk, kespen en dekplaat.

Bouwteam

Zoals eerder gemeld werkt Schouls graag in bouwteam. Ook de nieuwbouw van het eigen kantoor en werkplaats is in bouwteam gerealiseerd, samen met de architect, bouwkundig aannemer, werktuigbouwkundige en een elektrotechnisch bedrijf voor alle installaties. Vinke: “Bouwen is vertrouwen. Dat is de basis voor het hele bouwproces en een optimale invulling.”
De Vogel voegt toe: “Er is een grote toename van bouwteams en dat zien we ook binnen onze raamcontracten met diverse waterschappen. Met name bij het Hoogheemraadschap van Rijnland zie je, nog voordat de projecten onder de contractanten worden verdeeld, een grote transparantie en openheid. Dan wordt al in het voortraject samen nagedacht over ieders sterke punten en wie welk project het beste kan maken. Daar is het bouwteam bij uitstek geschikt voor.”
 
“Door onze tientallen jaren ervaring op de markt van gemalen”, vervolgt De Vogel, “komen wij vrij snel tot een optimaal ontwerp. Tussendoor wordt er dan natuurlijk steeds getoetst en kunnen we dankzij onze kennis en ervaring een optimum behalen van het ontwerp versus de kosten. Vinke vult aan: “Op deze wijze doen wij er alles aan om binnen de raming van de opdrachtgever te blijven, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit.” Schouls werkt met open, transparante en gedetailleerde begrotingen en overlegt ook de offertes van leveranciers en onderaannemers.

Kademuren Oudewater

Een mooi voorbeeld van het innige samenwerken in bouwteam is een raamovereenkomst van de gemeente Oudewater. Vinke: “In de uitvraag stond op basis van onderzoeksrapporten dat alle kademuren het zouden gaan begeven en daarom moesten worden vernieuwd. Mijn collega-directeur Gerard Tuin is van origine constructeur en bedacht echter een constructieve oplossing, waarbij de monumentale kademuren niet zijn gesloopt, maar zijn gerenoveerd en toch voldoen aan de eisen met betrekking tot sterkte, stijfheid en stabiliteit. Die muren bestonden uit metselwerk en beton en Schouls herstelde waar nodig de muren, zowel boven als onder water, met minimale overlast voor de omgeving en ook relatief goedkoop. Behalve dat deze werkwijze uiterst circulair is, zijn de monumentale kademuren nu ook behouden gebleven voor het nageslacht.”

De Groene Pluim

De gemeente Alphen aan den Rijn reikt elk jaar De Groene Pluim uit, een prijs die versterkt, verbindt. De award zorgt voor het meer zichtbaar maken van duurzame bedrijven die zich actief inzetten voor duurzaamheid en sociaal beleid en zo verdiende Schouls dit jaar de Groene Pluim. Al met al is duidelijk dat Schouls duurzaamheid en sociaal beleid een warm hart toedraagt. Vinke zegt daarover: “Denk niet dat je zomaar van de ene op de andere dag alles kunt veranderen en kan verduurzamen. Dat vraagt gewoon tijd. Doe het stapje voor stapje en elke stap moet doordacht zijn om teleurstellingen te voorkomen.”

Betonketen

Schouls is actief lid BouwCirculair en is verbonden aan de Betonketen Groene Hart en BouwCirculair Betonketen Haaglanden. Over de meerwaarde hiervan zegt Vinke ten slotte: “De grootste meerwaarde is dat de gehele bouwketen in deze Betonketens betrokken is, namelijk opdrachtgevers, aannemers en leveranciers. Eisen met betrekking tot duurzaamheid worden niet eenzijdig door opdrachtgevers opgelegd, maar met elkaar wordt besproken wat mogelijk en wat zinvol is. Zo zijn de afgelopen jaren flinke stappen gezet op het gebied van duurzame materialen en duurzaam werken.”