2023/5/24 - Luiers in plaats van zand: met deze innovatie staat betonproductie weer in de kinderschoenen
Gebruikte luiers kunnen worden ingezet om de productie van beton te verduurzamen. Dat hebben onderzoekers van een Japanse universiteit aangetoond. Door luiers te vermalen en te verwerken in nieuwe betonmix, kan tot wel 40 procent van het benodigde zand worden bespaard zonder daarmee materiaalsterkte te verliezen. In Indonesië is al een kleinschalig huis van het luierbeton gebouwd.
Het kleinschalige huis in Indonesië dat is gemaakt van beton met daarin vermalen luiers.
Credit: Nature / www.Change.inc – Sebastian Maks
Beton is één van de meest populaire bouwmaterialen ter wereld, maar ook één van de meest vervuilende. Naar schatting is cement, het hoofdbestanddeel van beton, verantwoordelijk voor 8 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. Dat is hoger dan heel de luchtvaartindustrie bij elkaar. Daarnaast kampt de wereld met een afvalprobleem. De grote hoeveelheid afval die de mensheid produceert, is nauwelijks meer te verwerken. Luiers hebben daarin een significant aandeel. Nederland gooit per jaar zo’n 200 duizend ton luiers en incontinentiemateriaal weg, wat ongeveer 5 procent van het huishoudelijk restafval vormt. Dat wordt in de huidige situatie allemaal verbrand.
De luierkringloop sluiten
Daar moet verandering in komen. Er wordt al in toenemende mate gekeken naar het hergebruiken van luiers om zo de kringloop te sluiten. Onderzoekers van de Japanse universiteit Kitakyashu hebben nu ook bewezen dat luiers kunnen worden gebruikt voor de productie van beton. Door vieze luiers te wassen met onder andere natriumchloride en op een specifieke manier te vermalen, kunnen ze worden toegevoegd als vervanger van zand in betonmix. Dat blijkt geen effect te hebben op de sterkte van het materiaal. In het geval van structureel beton – beton dat gebruikt wordt voor het bouwen van onder meer huizen en bruggen – hoeft er 10 procent minder zand gebruikt te worden. Voor niet-structureel beton loopt dat percentage op tot wel 40 procent.
Dubbel voordeel
Met de uitvinding worden twee vliegen in één klap geslagen. Ten eerste hoeft er minder zand te worden gewonnen per eenheid beton. Dat is goed nieuws, want de wereldwijde beschikbaarheid van zand staat al enige tijd onder druk. Ten tweede hoeft er minder luierafval te worden verbrand. Met name in ontwikkelingslanden, waar populaties toenemen, kan dit veel zoden aan de dijk zetten. “Met de groei van de populatie, neemt het gebruik van luiers ook toe”, zegt Siswanti Zuraida, de hoofdonderzoeker van het project. “Dat vormt een uitdaging. Dit onderzoek is onze bijdrage aan het recyclen van al het afval.”
Tiny house van luiers
In Indonesië is al een klein huis gebouwd door middel van hergebruikte luiers. Het prototype heeft één verdieping en de oppervlakte ervan is ongeveer 36 vierkante meter. Zo’n 24 procent van het benodigde zand kon worden vervangen door vermalen oude luiers. Zuraida is zich er wel van bewust dat haar vondst pas echt toepasbaar wordt als het scheiden van afval makkelijker wordt. In Indonesië vormt dit momenteel nog een probleem. “Er is geen systeem in het gemeentelijk afvalbeheer om luiers te scheiden”, zegt ze. “Flessen van plastic scheiden ze omdat die vrij makkelijk te recyclen zijn, maar de luiers gaan meestal het verbrandingsproces in.”